Στα επόμενα posts θα προσπαθήσω να παραθέσω και να εξηγήσω θέματα που αφορούν το DMX. Ορολογία, τρόπος επικοινωνίας, συνδέσεις, προγραμματισμός. Ελπίζω πως και με τη βοήθεια και παρέμβαση όσων κατέχουν το θέμα θα φτιάξουμε έναν χρήσιμο οδηγό για τον φωτισμό που βασίζεται στο Πρωτόκολλο DMX.
Posted Fri 29 Oct 10 @ 8:36 pm
ΟΡΟΛΟΓΙΑ
Καθώς θα προχωράμε στα θέματα που αφορούν το DMX, θα επεξηγούμε και κάποιους όρους, καλό θα ήταν όμως να ξεκινήσουμε με κάποιες λέξεις που θα συναντήσουμε παρακάτω.
- DMX
Είναι ουσιαστικά ένα πρωτόκολο επικοινωνίας που δημιουργήθηκε κάπου στην δεκαετία του 80 σε κάποιο Πανεπιστήμιο και σκοπό είχε τον έλεγχο και τηλεχειρισμό ηλεκτρονικών συσκευών. Το Πρωτόκολλο αυτό εξελίχθηκε και χρησιμοποιέίται σήμερα ευρέως στον τηλεχειροσμό και προγραμματισμό των φωτορυθμικών. Θα το συναντήσετε και σαν DMX-512, όπου το νούμερο αυτό έχει να κάνει με το buffer size του πακέτου επικοινωνίας δλδ το μέγεθος της πληροφορίας που στέλνεται από την πηγή προς τις ελεγχόμενες συσκευές.
-DMX Controller
Είναι η συσκευή που στέλνει κωδικοποιημένα πακέτα πληροφοριών και ουσιαστικά είναι η πηγή του ελέγχου ενός DMX συστήματος.
- DMX Lights
Όσα φωτορυθμικά της αγοράς φέρουν αυτό το χαρακτηριστικό σημαίνει πως είναι ικανά να δεχτούν DMX σήματα (πληροφορίες) και να λειτουργήσουν σε ένα τέτοιο σύστημα. Τα φωτορυθμικά αυτά μπορεί να είναι από απλούς προβολής αλλαγής χρωμάτων (PAR RGB) μέχρι και τα πιό εξελιγμένα ρομποτικά (intelligent lights).
- DMX Channels
Αυτόν τον όρο τον συντάμε συνήθως στα χαρακτηριστικά των DMX φωτιστικών και δηλώνει τον αριθμό των καναλιών που ουσιαστικά ελέγχουν το συγκεκριμένο φωτιστικό. Κάθε κανάλι αποτελεί και μία λειτουργία του φωτιστικού. Ένα κανάλι ας πούμε μπορεί να ελέγχει την οριζόντια κίνηση μιας ρομποτικής κεφαλής (PAN) ή να γυρίζει ένα δίσκο με σχέδια ή να αλλάζει την ποσότητα ενός χρώματος.
Αντίστοιχα, DMX Channels σαν χαρακτηριστικό θα συναντήσετε και στις κονσόλες φωτισμού (DMX Controlers).
- DMX Interface
Συνήθως αυτός ο όρος δίνεται σε κάποιες USB συσκευές που αναλαμβάνουν να μετατρέψουν το σήμα DMX σε σήμα κατάλληλο για επεξεργασία μέσω software.
Καθώς θα προχωράμε στα θέματα που αφορούν το DMX, θα επεξηγούμε και κάποιους όρους, καλό θα ήταν όμως να ξεκινήσουμε με κάποιες λέξεις που θα συναντήσουμε παρακάτω.
- DMX
Είναι ουσιαστικά ένα πρωτόκολο επικοινωνίας που δημιουργήθηκε κάπου στην δεκαετία του 80 σε κάποιο Πανεπιστήμιο και σκοπό είχε τον έλεγχο και τηλεχειρισμό ηλεκτρονικών συσκευών. Το Πρωτόκολλο αυτό εξελίχθηκε και χρησιμοποιέίται σήμερα ευρέως στον τηλεχειροσμό και προγραμματισμό των φωτορυθμικών. Θα το συναντήσετε και σαν DMX-512, όπου το νούμερο αυτό έχει να κάνει με το buffer size του πακέτου επικοινωνίας δλδ το μέγεθος της πληροφορίας που στέλνεται από την πηγή προς τις ελεγχόμενες συσκευές.
-DMX Controller
Είναι η συσκευή που στέλνει κωδικοποιημένα πακέτα πληροφοριών και ουσιαστικά είναι η πηγή του ελέγχου ενός DMX συστήματος.
- DMX Lights
Όσα φωτορυθμικά της αγοράς φέρουν αυτό το χαρακτηριστικό σημαίνει πως είναι ικανά να δεχτούν DMX σήματα (πληροφορίες) και να λειτουργήσουν σε ένα τέτοιο σύστημα. Τα φωτορυθμικά αυτά μπορεί να είναι από απλούς προβολής αλλαγής χρωμάτων (PAR RGB) μέχρι και τα πιό εξελιγμένα ρομποτικά (intelligent lights).
- DMX Channels
Αυτόν τον όρο τον συντάμε συνήθως στα χαρακτηριστικά των DMX φωτιστικών και δηλώνει τον αριθμό των καναλιών που ουσιαστικά ελέγχουν το συγκεκριμένο φωτιστικό. Κάθε κανάλι αποτελεί και μία λειτουργία του φωτιστικού. Ένα κανάλι ας πούμε μπορεί να ελέγχει την οριζόντια κίνηση μιας ρομποτικής κεφαλής (PAN) ή να γυρίζει ένα δίσκο με σχέδια ή να αλλάζει την ποσότητα ενός χρώματος.
Αντίστοιχα, DMX Channels σαν χαρακτηριστικό θα συναντήσετε και στις κονσόλες φωτισμού (DMX Controlers).
- DMX Interface
Συνήθως αυτός ο όρος δίνεται σε κάποιες USB συσκευές που αναλαμβάνουν να μετατρέψουν το σήμα DMX σε σήμα κατάλληλο για επεξεργασία μέσω software.
Posted Fri 29 Oct 10 @ 8:56 pm
Ένα DMX σύστημα ελέγχου αποτελείται απο 3 βασικά μέρη.
1. DMX ControllerΕίναι η καρδιά ενός DMX συστήματος. Από αυτή την συσκευή μπορύμε να ελέγχουμε όλα τα φωτιστικά που είναι συνδεδεμένα, να προγραμματίσουμε την συμπεριφόρα τους, να κάνουμε χειροκίνητο έλεγχο των φωτιστικών, αλλά και να αποθηκεύσουμε σκηνές και προγράμματα για χρήση live.
Πιο ειδικά, ένας DMX controller έχει συνήθως 3 βασικά μέρη.
Στο κομμάτι 1 κάθε κουμπί αντιστοιχεί σε ένα συνδεδεμένο DMX φωτιστικό
Στο κομμάτι 2 κάθε fader αντιστοιχεί σε ένα κανάλι του φωτιστικού που είναι επιλεγμένο στο κομμάτι 1
Στο κομμάτι 3 κάθε κουμπί αντιστοιχεί σε μία σκηνή.
Τί είναι σκηνή. Θα μας δοθεί στην συνέχεια (στον προγραμματισμό) να αναφερθούμε εκτενέστερα, αλλά πολύ περιληπτικά σκηνή είναι κάτι στατικό. Δλδ σκηνή είναι να ανάψουμε ένα προβολέα κόκκινο, ενώ ταυτόχρονα έναν άλλο προβολέας να τον ανάψουμε πράσινο και την ίδια στιγμή ένα ρομποτικό να βρίσκεται σε μία συγκεκριμένη θέση με συγκεκριμένο επιλεγμένο σχέδιο. Φανταστείτε το λοιπόν σαν μία φωτογραφία, ένα snapshot.
Η δημιουργία τέτοιων σκηνών ουσιαστικά είναι και η βάση του προγραμματισμού ενός DMX συστήματος.
1. DMX ControllerΕίναι η καρδιά ενός DMX συστήματος. Από αυτή την συσκευή μπορύμε να ελέγχουμε όλα τα φωτιστικά που είναι συνδεδεμένα, να προγραμματίσουμε την συμπεριφόρα τους, να κάνουμε χειροκίνητο έλεγχο των φωτιστικών, αλλά και να αποθηκεύσουμε σκηνές και προγράμματα για χρήση live.
Πιο ειδικά, ένας DMX controller έχει συνήθως 3 βασικά μέρη.
Στο κομμάτι 1 κάθε κουμπί αντιστοιχεί σε ένα συνδεδεμένο DMX φωτιστικό
Στο κομμάτι 2 κάθε fader αντιστοιχεί σε ένα κανάλι του φωτιστικού που είναι επιλεγμένο στο κομμάτι 1
Στο κομμάτι 3 κάθε κουμπί αντιστοιχεί σε μία σκηνή.
Τί είναι σκηνή. Θα μας δοθεί στην συνέχεια (στον προγραμματισμό) να αναφερθούμε εκτενέστερα, αλλά πολύ περιληπτικά σκηνή είναι κάτι στατικό. Δλδ σκηνή είναι να ανάψουμε ένα προβολέα κόκκινο, ενώ ταυτόχρονα έναν άλλο προβολέας να τον ανάψουμε πράσινο και την ίδια στιγμή ένα ρομποτικό να βρίσκεται σε μία συγκεκριμένη θέση με συγκεκριμένο επιλεγμένο σχέδιο. Φανταστείτε το λοιπόν σαν μία φωτογραφία, ένα snapshot.
Η δημιουργία τέτοιων σκηνών ουσιαστικά είναι και η βάση του προγραμματισμού ενός DMX συστήματος.
Posted Fri 29 Oct 10 @ 9:13 pm
2. DMX φωτιστικά
Σε ένα σύστημα φωτισμού DMX μπορούμε θεωρητικά να συνδέσουμε οποιοδήποτε τύπο και αιρθμό φωτιστικών αρκεί αυτά να υποστηρίζουν το πρωτόκολο DMX. Στα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου φωτιστικού αναγράφεται εκτός από την υποστήριξη DMX και ο αριθμός των καναλιών που έχει. Ενα DMX φωτιστικό μπορεί να έχει από 1 κανάλι (που συνήθως είναι απλά ένα ON-OFF) μέχρι 5, ή 7 ή και παραπάνω. Κάθε κανάλι καθορίζει και μία λειτουργία οι οποίες συνήθως και αυτές αναγράφονται επιγραμματικά (πχ. R,G,B,Pan,Tilt,Gobo,Dimmer klp)
Αν δούμε ένα τέτοιο φωτιστικό από την πίσω ή κάτω πλευρά του θα δούμε 2 βασικά μέρη.
Στο κομμάτι αυτό εκτός από την τροφοδοσία ρεύματος θα διακρίνεται τις υποδοχές DMX IN και DMX OUT. Σε κάθε λοιπόν DMX φωτιστικό θα υπάρχουν ΠΑΝΤΑ αυτές οι υποδοχές. Στο DMX IN συνδέουμε το καλώδιο που έρχεται από την κονσόλα και στο DMX OUT συνδέουμε το καλώδιο που θα φύγει από το 1ο φωτιστικό για να πάει στο επόμενο. Τα DMX καλωδια επομένως μπαίνουν και βγαίνουν από καθε φωτιστικό δημιουργώντας έτσι μια αλυσίδα.
Στο δεύτερο κομμάτι που επίσης πάντα συναντάμε σε ένα DMX φωτιστικό είναι οι επιλογές, το setup του κάθε φωτιστικού. Αυτό μπορεί να είναι σε μορφή digital display η μπορεί να είναι σε μορφή DIP SWITCHES.
Σε ένα σύστημα φωτισμού DMX μπορούμε θεωρητικά να συνδέσουμε οποιοδήποτε τύπο και αιρθμό φωτιστικών αρκεί αυτά να υποστηρίζουν το πρωτόκολο DMX. Στα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου φωτιστικού αναγράφεται εκτός από την υποστήριξη DMX και ο αριθμός των καναλιών που έχει. Ενα DMX φωτιστικό μπορεί να έχει από 1 κανάλι (που συνήθως είναι απλά ένα ON-OFF) μέχρι 5, ή 7 ή και παραπάνω. Κάθε κανάλι καθορίζει και μία λειτουργία οι οποίες συνήθως και αυτές αναγράφονται επιγραμματικά (πχ. R,G,B,Pan,Tilt,Gobo,Dimmer klp)
Αν δούμε ένα τέτοιο φωτιστικό από την πίσω ή κάτω πλευρά του θα δούμε 2 βασικά μέρη.
Στο κομμάτι αυτό εκτός από την τροφοδοσία ρεύματος θα διακρίνεται τις υποδοχές DMX IN και DMX OUT. Σε κάθε λοιπόν DMX φωτιστικό θα υπάρχουν ΠΑΝΤΑ αυτές οι υποδοχές. Στο DMX IN συνδέουμε το καλώδιο που έρχεται από την κονσόλα και στο DMX OUT συνδέουμε το καλώδιο που θα φύγει από το 1ο φωτιστικό για να πάει στο επόμενο. Τα DMX καλωδια επομένως μπαίνουν και βγαίνουν από καθε φωτιστικό δημιουργώντας έτσι μια αλυσίδα.
Στο δεύτερο κομμάτι που επίσης πάντα συναντάμε σε ένα DMX φωτιστικό είναι οι επιλογές, το setup του κάθε φωτιστικού. Αυτό μπορεί να είναι σε μορφή digital display η μπορεί να είναι σε μορφή DIP SWITCHES.
Posted Fri 29 Oct 10 @ 9:22 pm
3. Καλώδια DMX
Τα καλώδια DMX μοιάζουν με τα καλώδια μικροφώνου. Παλαιότερα τόσο τα καλώδια όσο και οι υποδοχές των DMX φωτιστικών ήταν 5-pin. Στην πορεία όμως και για λογους απλούστευσης περάσαμε στα 3-pin. Όπως καταλαβαίνεται μπορείτε να χρησιμοποιήσετε καλώδια μικροφώνου για να συνδέσετε τα φωτιστικά, αυτό όμως δεν συνιστάται, ειδικά αν πρόκειται να συνδέσετε πολλά φωτιστικά και ειδικά για μεγάλες αποστάσεις. Τα DMX κάλώδια έχουν διαφορετική αντίσταση (120Ohms) από αυτά των μικροφώνων, τα οποία και εξυπηρετούν καλύτερα την μετάδοση ευαίσθητων σημάτων σαν αυτά του DMX.
Αν κάποιο από τα φωτιστικά ή η κονσόλα έχει 5-pin και θέλετε να τα μετατρέψετε σε 3-pin υπάρχουν στην αγορά ειδικοί αντάπτορες από 5 σε 3 pin.
Για μεγάλες αποστάσεις - διαδρομές καλωδίων DMX, είναι επίσης απαραίτητη μία τερματική αντίσταση (DMX Terminator) σε μορφή DMX Connector, που βοηθάει αν θυμάμαι καλά το signal reflection, δλδ αυτό που λέμε απλά επιστροφή, που θα μπορούσε ένα σχετικά ευαίσθητο σήμα όπως έιναι το σήμα του DMX να το αλλοιώσει με αποτέλεσμα την δυσλειτουργία του όλου συστήματος.
Επίσης για πολύ μεγάλες αποστάσεις υπάρχουν και ενισχυτές σήματος DMX. Αυτοί οι ενισχυτές πολλές φορές εκτελούν και έργο splitter. Όπως είπαμε παραπάνω, τα καλώδια DMX μπάίνουν και βγαίνουν από το κάθε φωτιστικό σχηματίζοντας μια συνεχόμενη γραμμή - αλυσίδα. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που για λόγους τοποθέτησης (τοπολογίας),οικονομιάς καλωδίων, αλλά και περιορισμού των απωλειών, χρειαστεί να δημιουργήσουμε και μία 2η ή 3η κλπ γραμμή ? Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούμε ενα DMX Splitter που ταυτόχρονα παίζει και το ρόλο του ενισχυτή σήματος. Σε πολύπλοκες και μεγάλες εγκαταστάσεις επομένως η χρήση τους είναι επιβεβλημένη. Στην αγορά θα βρείτε διάφορα μοντέλα που κυρίως διαφοροποιούνται στον αριθμό των εξόδων, δλδ πόσες νέες γραμμές DMX δίνει.
..to be continued.
Τα καλώδια DMX μοιάζουν με τα καλώδια μικροφώνου. Παλαιότερα τόσο τα καλώδια όσο και οι υποδοχές των DMX φωτιστικών ήταν 5-pin. Στην πορεία όμως και για λογους απλούστευσης περάσαμε στα 3-pin. Όπως καταλαβαίνεται μπορείτε να χρησιμοποιήσετε καλώδια μικροφώνου για να συνδέσετε τα φωτιστικά, αυτό όμως δεν συνιστάται, ειδικά αν πρόκειται να συνδέσετε πολλά φωτιστικά και ειδικά για μεγάλες αποστάσεις. Τα DMX κάλώδια έχουν διαφορετική αντίσταση (120Ohms) από αυτά των μικροφώνων, τα οποία και εξυπηρετούν καλύτερα την μετάδοση ευαίσθητων σημάτων σαν αυτά του DMX.
Αν κάποιο από τα φωτιστικά ή η κονσόλα έχει 5-pin και θέλετε να τα μετατρέψετε σε 3-pin υπάρχουν στην αγορά ειδικοί αντάπτορες από 5 σε 3 pin.
Για μεγάλες αποστάσεις - διαδρομές καλωδίων DMX, είναι επίσης απαραίτητη μία τερματική αντίσταση (DMX Terminator) σε μορφή DMX Connector, που βοηθάει αν θυμάμαι καλά το signal reflection, δλδ αυτό που λέμε απλά επιστροφή, που θα μπορούσε ένα σχετικά ευαίσθητο σήμα όπως έιναι το σήμα του DMX να το αλλοιώσει με αποτέλεσμα την δυσλειτουργία του όλου συστήματος.
Επίσης για πολύ μεγάλες αποστάσεις υπάρχουν και ενισχυτές σήματος DMX. Αυτοί οι ενισχυτές πολλές φορές εκτελούν και έργο splitter. Όπως είπαμε παραπάνω, τα καλώδια DMX μπάίνουν και βγαίνουν από το κάθε φωτιστικό σχηματίζοντας μια συνεχόμενη γραμμή - αλυσίδα. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που για λόγους τοποθέτησης (τοπολογίας),οικονομιάς καλωδίων, αλλά και περιορισμού των απωλειών, χρειαστεί να δημιουργήσουμε και μία 2η ή 3η κλπ γραμμή ? Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούμε ενα DMX Splitter που ταυτόχρονα παίζει και το ρόλο του ενισχυτή σήματος. Σε πολύπλοκες και μεγάλες εγκαταστάσεις επομένως η χρήση τους είναι επιβεβλημένη. Στην αγορά θα βρείτε διάφορα μοντέλα που κυρίως διαφοροποιούνται στον αριθμό των εξόδων, δλδ πόσες νέες γραμμές DMX δίνει.
..to be continued.
Posted Fri 29 Oct 10 @ 9:39 pm
Επικοινωνία - Προγραμματισμός
Αφού λοιπόν έχουμε στήσει ένα DMX σύστημα με DMX controller, DMX φωτιστικά και DMX καλωδιώσεις, ήρθε η στιγμή να τα βάλουμε όλα αυτά να λειτουργήσουν. Προκειμένου να γίνει όμως αυτό απαραίτητη προυπόθεση είναι να ορίσουμε τις DMX διευθύνσεις σε κάθε ένα από τα φωτιστικά (dmx adressing).
Κάθε DMX controller διαθέτει και ένα ορισμένο αριθμό καναλιών. Πχ. μια κονσόλα μπορεί να διαθέτει 256 κανάλια (channels). Αυτό σημαίνει ότι το άθροισμα των καναλιών κάθε διαθέσιμου φωτιστικού δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό καναλιών της κονσόλας. Αν έχουμε πχ 6 PAR RGB με 7 κανάλια κάθε ένας, 4 ρομποτικά με 7 κανάλια κάθε ένα και 4 ακόμα φωτιστικά με 6 κανάλια το κάθε ένα, τότε χρειάζομαστε μία κονσόλα με τουλάχιστον 6Χ7 + 4Χ7 + 4Χ6 = 94 κανάλια.
1ο βήμα. Πλάνο
Ξεκινώντας καλό θα ήταν να φτιάξουμε ένα πίνακα σε ένα χαρτί, όπου στην πρώτη στήλη να αναφέρονται τα διαθέσιμα φωτιστικά. Στις επόμενες στήλες βάζουμε τα channels που έχει κάθε φωτιστικό. Αν πχ το φωτιστικό με τα περισσότερα channels έχει 7, τότε φτιάχνουμε άλλες 7 στήλες. Κατόπιν ξεκινάμε να αριθμούμε τα κουτάκια από το 1 μέχρι ... τέλος παραλείπωντας βέβαια αυτά στα οποία δεν αντιστοιχίζονται κάποια κανάλια. . Έτσι προκύπτει ένα πίνακας όπου κάθε κανάλι κάθε φωτιστικού έχει και μία μοναδική τιμή (διεύθυνση). Έχωντας αυτές τις διευθύνσεις μπορούμε να ξεκινήσουμε το DMX adressing.
Στον πίνακα που φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, μπορείτε να κάνετε τα κουτάκια πιο μεγάλα ώστε σε κάθε ένα απο αυτά να γράψετε και τη λειτουργία που έχει κάθε κανάλι κάθε φωτιστικού. Αν πχ από το εγχειρίδιο ενός PAR RGB το 1ο κανάλι ελέγχει την ποσότητα του κόκκινου χρώματος (RED), τότε στους 4 προβολείς του πίνακα, στην 1η στήλη μπορείτε να γράψετε RED ή να τα χρωματίσετε, ώστε να θυμάστε τις λειτουργίες και να μην ανατρέχετε συνέχεια στα manuals των φωτιστικών.
[EDIT] O παραπάνω πίνακας καλό θα ήταν να έχει 8 στήλες και όχι 7, (θα εξηγήσω αργότερα). Επίσης καλό θα ήταν κάθε φωτιστικό να ξεκινάει, όχι από εκεί που τελειώνει το προηγούμενο. Αριθμούμε δλδ και τα κενά κουτάκια. Δλδ ο 2ος προβολέας να ξεκινάει απίο το 9 και οχι από το 7 όπως δείχνει ο πίνακας. Sorry, γράφωντας τα παρακάτω ποστς διαπίστωσα το λάθος μου.
Αφού λοιπόν έχουμε στήσει ένα DMX σύστημα με DMX controller, DMX φωτιστικά και DMX καλωδιώσεις, ήρθε η στιγμή να τα βάλουμε όλα αυτά να λειτουργήσουν. Προκειμένου να γίνει όμως αυτό απαραίτητη προυπόθεση είναι να ορίσουμε τις DMX διευθύνσεις σε κάθε ένα από τα φωτιστικά (dmx adressing).
Κάθε DMX controller διαθέτει και ένα ορισμένο αριθμό καναλιών. Πχ. μια κονσόλα μπορεί να διαθέτει 256 κανάλια (channels). Αυτό σημαίνει ότι το άθροισμα των καναλιών κάθε διαθέσιμου φωτιστικού δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό καναλιών της κονσόλας. Αν έχουμε πχ 6 PAR RGB με 7 κανάλια κάθε ένας, 4 ρομποτικά με 7 κανάλια κάθε ένα και 4 ακόμα φωτιστικά με 6 κανάλια το κάθε ένα, τότε χρειάζομαστε μία κονσόλα με τουλάχιστον 6Χ7 + 4Χ7 + 4Χ6 = 94 κανάλια.
1ο βήμα. Πλάνο
Ξεκινώντας καλό θα ήταν να φτιάξουμε ένα πίνακα σε ένα χαρτί, όπου στην πρώτη στήλη να αναφέρονται τα διαθέσιμα φωτιστικά. Στις επόμενες στήλες βάζουμε τα channels που έχει κάθε φωτιστικό. Αν πχ το φωτιστικό με τα περισσότερα channels έχει 7, τότε φτιάχνουμε άλλες 7 στήλες. Κατόπιν ξεκινάμε να αριθμούμε τα κουτάκια από το 1 μέχρι ... τέλος παραλείπωντας βέβαια αυτά στα οποία δεν αντιστοιχίζονται κάποια κανάλια. . Έτσι προκύπτει ένα πίνακας όπου κάθε κανάλι κάθε φωτιστικού έχει και μία μοναδική τιμή (διεύθυνση). Έχωντας αυτές τις διευθύνσεις μπορούμε να ξεκινήσουμε το DMX adressing.
Στον πίνακα που φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, μπορείτε να κάνετε τα κουτάκια πιο μεγάλα ώστε σε κάθε ένα απο αυτά να γράψετε και τη λειτουργία που έχει κάθε κανάλι κάθε φωτιστικού. Αν πχ από το εγχειρίδιο ενός PAR RGB το 1ο κανάλι ελέγχει την ποσότητα του κόκκινου χρώματος (RED), τότε στους 4 προβολείς του πίνακα, στην 1η στήλη μπορείτε να γράψετε RED ή να τα χρωματίσετε, ώστε να θυμάστε τις λειτουργίες και να μην ανατρέχετε συνέχεια στα manuals των φωτιστικών.
[EDIT] O παραπάνω πίνακας καλό θα ήταν να έχει 8 στήλες και όχι 7, (θα εξηγήσω αργότερα). Επίσης καλό θα ήταν κάθε φωτιστικό να ξεκινάει, όχι από εκεί που τελειώνει το προηγούμενο. Αριθμούμε δλδ και τα κενά κουτάκια. Δλδ ο 2ος προβολέας να ξεκινάει απίο το 9 και οχι από το 7 όπως δείχνει ο πίνακας. Sorry, γράφωντας τα παρακάτω ποστς διαπίστωσα το λάθος μου.
Posted Sat 30 Oct 10 @ 9:11 pm
2ο βήμα. Ρύθμιση διευθύνσεων στα φωτιστικά.
Αφού φτιάξουμε τον πίνακα (πλάνο), πηγαίνουμε σε κάθε ένα από τα φωτιστικά και ορίζουμε σαν διεύθυνση DMX τον αριθμό του ΠΡΩΤΟΥ καναλίου που αντιστοιχεί σε κάθε ένα από αυτά, δλδ την πρώτη στήλη του παραπάνω πίνακα (chanel 1). Πχ. αν θέλουμε να ορίσουμε την διεύθυνση του 3ου PAR RGB του παραπάνω πίνακα, πρέπει να του δώσουμε τον αριθμό 13. Ο ορισμός αυτής της διεύθυνσης γίνεται μέσα από το digital display (menu) του φωτιστικού ή με τα Dip Switches, ανάλογα με το τί διαθέτει κάθε φωτιστικό. Για την ρύθμιση μέσω digital menu, θα πρεπει να ανατρέξετε στο εγχειρίδιο της συσκευής. Σε περίπτωση που το φωτιστικό έχει dip switches, θα πρεέπει να κάνετε κάποιον παραπάνω υπολογισμό.
Τα dip switches έιναι αριθμημένα από το 1 μέχρι το 8 και έχουν 2 θέσεις ΟΝ και OFF. ΄Κάθε ένα από αυτά αντιστοιχεί σε μία δύναμη του 2. Το 1ο είναι 2 στην 0,δλδ 1, το 2ο είναι 2 στην πρώτη δλδ 2, το 3ο είναι 2 στην δευτέρα δλδ 4, το 4ο είναι 2 στην τρίτη δλδ 8 κλπ.
Συνολικα τα 8 dip switches όταν είναι ΟΝ προσθέτουν στο σύνολο τις τιμές όπως φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Σύμφωνα λοιπόν με τον πίνακα αυτόν, αν θέλουμε σε ένα φωτιστικό να δώσουμε διεύθυνση 75, ξεκινάμε σηκώνοντας το dip switch που έχει την αμέσως μικρότερη τιμή από αυτή που θέλουμε να δώσουμε, στο παράδειγμά μας, σηκώνουμε το 7 με τιμή 64. Μας μένουν άλλα 75-64=11, άρα σηκώνουμε το dip switch με την αμέσως μικρότερη ή ίση τιμή δλδ 8, άρα σηκώνουμε το dip switch 4. Μας μένουν άλλα 11-8=3, άρα σηκώνουμε το switch 2 και 1 με αντίστοιχες τιμές 2 και 1. Σύνολο 75. Τα switches 1,2 και 8 σηκωμένα (ΟΝ) και τα υπόλοιπα κάτω (OFF).
Θα πρέπει να επαναλάβουμε αυτή την διαδικασία για όλα τα διαθέσειμα φωτισστικά μας.
Αφού φτιάξουμε τον πίνακα (πλάνο), πηγαίνουμε σε κάθε ένα από τα φωτιστικά και ορίζουμε σαν διεύθυνση DMX τον αριθμό του ΠΡΩΤΟΥ καναλίου που αντιστοιχεί σε κάθε ένα από αυτά, δλδ την πρώτη στήλη του παραπάνω πίνακα (chanel 1). Πχ. αν θέλουμε να ορίσουμε την διεύθυνση του 3ου PAR RGB του παραπάνω πίνακα, πρέπει να του δώσουμε τον αριθμό 13. Ο ορισμός αυτής της διεύθυνσης γίνεται μέσα από το digital display (menu) του φωτιστικού ή με τα Dip Switches, ανάλογα με το τί διαθέτει κάθε φωτιστικό. Για την ρύθμιση μέσω digital menu, θα πρεπει να ανατρέξετε στο εγχειρίδιο της συσκευής. Σε περίπτωση που το φωτιστικό έχει dip switches, θα πρεέπει να κάνετε κάποιον παραπάνω υπολογισμό.
Τα dip switches έιναι αριθμημένα από το 1 μέχρι το 8 και έχουν 2 θέσεις ΟΝ και OFF. ΄Κάθε ένα από αυτά αντιστοιχεί σε μία δύναμη του 2. Το 1ο είναι 2 στην 0,δλδ 1, το 2ο είναι 2 στην πρώτη δλδ 2, το 3ο είναι 2 στην δευτέρα δλδ 4, το 4ο είναι 2 στην τρίτη δλδ 8 κλπ.
Συνολικα τα 8 dip switches όταν είναι ΟΝ προσθέτουν στο σύνολο τις τιμές όπως φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Σύμφωνα λοιπόν με τον πίνακα αυτόν, αν θέλουμε σε ένα φωτιστικό να δώσουμε διεύθυνση 75, ξεκινάμε σηκώνοντας το dip switch που έχει την αμέσως μικρότερη τιμή από αυτή που θέλουμε να δώσουμε, στο παράδειγμά μας, σηκώνουμε το 7 με τιμή 64. Μας μένουν άλλα 75-64=11, άρα σηκώνουμε το dip switch με την αμέσως μικρότερη ή ίση τιμή δλδ 8, άρα σηκώνουμε το dip switch 4. Μας μένουν άλλα 11-8=3, άρα σηκώνουμε το switch 2 και 1 με αντίστοιχες τιμές 2 και 1. Σύνολο 75. Τα switches 1,2 και 8 σηκωμένα (ΟΝ) και τα υπόλοιπα κάτω (OFF).
Θα πρέπει να επαναλάβουμε αυτή την διαδικασία για όλα τα διαθέσειμα φωτισστικά μας.
Posted Sat 30 Oct 10 @ 9:26 pm
3ο βήμα Δοκιμές.
Αφού έχουμε συνδέσει όλες τις συσκευύες που απαρτίζουν ένα DMX σύστημα (κονσόλα, φωτιστικα) με τα απαραίτητα DMX καλώδια, τροφοδοτούμε με ρεύμα τόσο τα φωτιστικά όσο και την κονσόλα. Αν έχουμε δώσει σωστά τις διευθύνσεις αλλά και έχουμε σετάρει σωστά τα φωτιστικά σε DMX mode, τότε με την τροφοδοσία όλα τα φωτιστικά πρέπει να έιναι σβηστά (OFF, black). Αν κάποιο από αυτά είναι αναμένο και ανταποκρίνεται στον ήχο, τότε κάτι δεν έχουμε κάνει σωστά και ανατρέχουμε ξανά στα εγχειρίδια των συσκευών.
Πριν λοιπόν περάσουμε στο πιό δύσκολο κομμάτι του DMX που είναι ο προγραμματισμός, καλό θα ήταν να κάνουμε κάποιες δοκιμές ώστε να βεβαιωθούμε ότι όλα λειτουργούν σωστά, αλλά και να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί το DMX σύστημα.
Ας υποθέσουμε ότι θάλουμε να ανάψουμε τον 1ο προβολέα κόκκινο. Πηγαίνουμε στην κονσόλα και στο αριστερό κομμάτι της που δείχνει τα φωτιστικά (σε 8άδες καναλιων), επιλέγουμε το Νο1. Από τη στιγμή που είναι επιλεγμένο, τότε τα 8 faders της κονσόλας ελέγχουν τα 8 πρώτα κανάλια δλδ από το 1 μέχρι και το 8. Στο παράδειγμά μας βέβαια τα κανάλια 7 και 8 είναι κενά. Αρα τα 6 πρώτα faders ελέγχουν τον 1ο προβολέα. Αν σηκώσουμε δλδ το 1ο fader, τότε ο 1ος προβολέας θα ανάψει κόκκινο. Αν κατεβάσουμε το 1ο fader και ανεβάσουμε το 3ο, τότε ο προβολέας θα ανάψει μπλέ. Ανατρέχωντας στα εγχειρίδια (αν δεν έχουμε σημειώσει στο πλάνο τις λειτουργίες) ελέγχουμε αν και κατά πόσο έχουν γίνει σωστά τα dmx adressing.
Μπορούμε έτσι να επιλέξουμε από το αριστερό κομμάτι της κονσόλας όποιο φωτιστικό θέλουμε και να σηκώσουμε αντίστοιχα κάπoio fader.
Αφού λοιπόν κάνουμε μερικές δοκιμές είμαστε έτοιμοι να περάσουμε στον προγραμματισμό.
(to be continued)
Αφού έχουμε συνδέσει όλες τις συσκευύες που απαρτίζουν ένα DMX σύστημα (κονσόλα, φωτιστικα) με τα απαραίτητα DMX καλώδια, τροφοδοτούμε με ρεύμα τόσο τα φωτιστικά όσο και την κονσόλα. Αν έχουμε δώσει σωστά τις διευθύνσεις αλλά και έχουμε σετάρει σωστά τα φωτιστικά σε DMX mode, τότε με την τροφοδοσία όλα τα φωτιστικά πρέπει να έιναι σβηστά (OFF, black). Αν κάποιο από αυτά είναι αναμένο και ανταποκρίνεται στον ήχο, τότε κάτι δεν έχουμε κάνει σωστά και ανατρέχουμε ξανά στα εγχειρίδια των συσκευών.
Πριν λοιπόν περάσουμε στο πιό δύσκολο κομμάτι του DMX που είναι ο προγραμματισμός, καλό θα ήταν να κάνουμε κάποιες δοκιμές ώστε να βεβαιωθούμε ότι όλα λειτουργούν σωστά, αλλά και να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί το DMX σύστημα.
Ας υποθέσουμε ότι θάλουμε να ανάψουμε τον 1ο προβολέα κόκκινο. Πηγαίνουμε στην κονσόλα και στο αριστερό κομμάτι της που δείχνει τα φωτιστικά (σε 8άδες καναλιων), επιλέγουμε το Νο1. Από τη στιγμή που είναι επιλεγμένο, τότε τα 8 faders της κονσόλας ελέγχουν τα 8 πρώτα κανάλια δλδ από το 1 μέχρι και το 8. Στο παράδειγμά μας βέβαια τα κανάλια 7 και 8 είναι κενά. Αρα τα 6 πρώτα faders ελέγχουν τον 1ο προβολέα. Αν σηκώσουμε δλδ το 1ο fader, τότε ο 1ος προβολέας θα ανάψει κόκκινο. Αν κατεβάσουμε το 1ο fader και ανεβάσουμε το 3ο, τότε ο προβολέας θα ανάψει μπλέ. Ανατρέχωντας στα εγχειρίδια (αν δεν έχουμε σημειώσει στο πλάνο τις λειτουργίες) ελέγχουμε αν και κατά πόσο έχουν γίνει σωστά τα dmx adressing.
Μπορούμε έτσι να επιλέξουμε από το αριστερό κομμάτι της κονσόλας όποιο φωτιστικό θέλουμε και να σηκώσουμε αντίστοιχα κάπoio fader.
Αφού λοιπόν κάνουμε μερικές δοκιμές είμαστε έτοιμοι να περάσουμε στον προγραμματισμό.
(to be continued)
Posted Sat 30 Oct 10 @ 9:46 pm
4o βήμα. Προγραμματισμός
Είναι ουσιαστικά το πιό δύσκολο και επίπονο κομμάτι του στησίματος ενός DMX συστήματος. Στις περισσότερες κονσόλες οι λειτουργίες προγραμματισμού είναι παρόμοιες, αλλα σίγουρα θα χρειαστείτε το εγχειρίδιο χρήσης. Τα παρακάτω δεν αποτελούν οδηγίες για κάποια συγκεκριμένη κονσόλα, αλλα εξηγούν ένα βασικό τρόπο (μπούσουλα).
Όπως βλέπετε στην παραπάνω φωτογραφία αριστερά έχουμε τα φωτιστικά (από το 1 μέχρι το 12). Με βάση τον Πίνακα (πλάνο), που έιχαμε καταρτήσει πιό πάνω στο κουμπί Νο1, αντιστοιχεί ο 1ος προβολέας, στο κουμπί Νο2 ο 2ος κ.ο.κ. Στο πάνω μέρος φαίνονται τα 8 κουμπία που αντιστοιχούν στις 8 πρώτες σκηνές ενός bank. Η μνήμη ενός controller αποτελείται από πολλά banks, που το κάθε ένα έχει την δυνατότητα να αποθηκεύσει έναν αριθμό σκηνών. Πχ. μπορεί μία κονσολα να έχει δυνατότητα αποθήκευσης και προγραμματισμού 30 banks από 8 σκηνές το κάθε ένα, δλδ ένα συνολο 240 σκηνών.
Στο κάτω μέρος βλέπουμε τα faders από το 1-8 που ρυθμίζουν και ελέγχουν τα 8 πρώτα κανάλια του(ων) φωτιστικού(ών) που έχουμε επιλέξει αριστερά.
Δημιουργία σκηνών.
Ας ξεκινήσουμε φτιάχνωντας μία απλή σκηνή.
Αρχικά επιλέγουμε το bank και τη σκηνή που θέλουμε να προγραμαμτίσουμε (ανάλογα με τον controller αυτό μπορεί να γίνεται στο τέλος της διαδικασίας). Στη συνέχεια επιλέγουμε κάποιο φωτιστικό. Πχ, θέλουμε να ανάψουμε κόκκινο τον 2ο προβολέα. Επιλέγουμε το φωτιστικό Νο απο αριστερά και σηκώνουμε το 1ο fader που αντιστοιχεί στον έλεγχο της ποσότητας του κόκκινου. Κατόπιν πατάμε κάποιο πλήκτρο REC (ανάλογα με τον τύπο της κονσόλας) και έχουμε την 1η σκηνή.
Στην 2η σκηνή θέλουμε όλοι οι προβολείες να ανάψουν πρασινο. Επιλέγουμε μία διαφορετική σκηνή (την 2η ας πούμε), επιλέγουμε από αριστερα τα φωτιστικά 1,2,3 και 4, κατόπιν σηκώνουμε το 2ο fader (που ελέγχει την ποσότητα του πράσινου χρώματο). Όλοι οι προβολείς τότε ανάβουν πράσινο και κάνουμε επίσης αποθήκευση.
Στην 3η σκηνή θέλουμε ο 1ος προβολέας να είναι πράσινο και ο 2ος κόκκινο. Επιλέγουμε την 3η κατα σειρά σκηνή, επιλέγουμε πρώτα το φωτιστικό 1. Σηκώνουμε το 2o fader (πράσινο). Προσοχή τώρα. Επιλέγουμε το 2ο φωτιστικό και αποεπιλεγουμε (σβήνουμε) το 1ο φωτιστικό. Ο προβολέας 1 είναι ακόμα πράσινος. Αν σηκώσουμε τώρα οποιοδήποτε fader θα δούμε ότι δεν επηρεάζεται ο 1ος προβολέας και παραμένει πράσινος. Σηκώνουμε τώρα το 1ο fader (κοκκινο) και ο 2οσ προβολέας γίνεται κόκκινος, οπότε και αποθηκεύουμε την σκηνή.
Όπως καταλαβαίνετε μπορούμε να επαναλάβουμε πολλές φορές τα παραπάνω βήματα, και να δημιουργήσουμε πολλές σκηνές. Και αυτό ουσιαστικά είναι και το ζητούμενο. Όσες περισσότερες σκηνές δημιουργήσουμε τόσο πιο μεγαλύτερη χρωματική ποικιλία και πολυπλοκότητα θα έχει το φωτιστικό show που θα δημιουργήσουμε.
Είναι ουσιαστικά το πιό δύσκολο και επίπονο κομμάτι του στησίματος ενός DMX συστήματος. Στις περισσότερες κονσόλες οι λειτουργίες προγραμματισμού είναι παρόμοιες, αλλα σίγουρα θα χρειαστείτε το εγχειρίδιο χρήσης. Τα παρακάτω δεν αποτελούν οδηγίες για κάποια συγκεκριμένη κονσόλα, αλλα εξηγούν ένα βασικό τρόπο (μπούσουλα).
Όπως βλέπετε στην παραπάνω φωτογραφία αριστερά έχουμε τα φωτιστικά (από το 1 μέχρι το 12). Με βάση τον Πίνακα (πλάνο), που έιχαμε καταρτήσει πιό πάνω στο κουμπί Νο1, αντιστοιχεί ο 1ος προβολέας, στο κουμπί Νο2 ο 2ος κ.ο.κ. Στο πάνω μέρος φαίνονται τα 8 κουμπία που αντιστοιχούν στις 8 πρώτες σκηνές ενός bank. Η μνήμη ενός controller αποτελείται από πολλά banks, που το κάθε ένα έχει την δυνατότητα να αποθηκεύσει έναν αριθμό σκηνών. Πχ. μπορεί μία κονσολα να έχει δυνατότητα αποθήκευσης και προγραμματισμού 30 banks από 8 σκηνές το κάθε ένα, δλδ ένα συνολο 240 σκηνών.
Στο κάτω μέρος βλέπουμε τα faders από το 1-8 που ρυθμίζουν και ελέγχουν τα 8 πρώτα κανάλια του(ων) φωτιστικού(ών) που έχουμε επιλέξει αριστερά.
Δημιουργία σκηνών.
Ας ξεκινήσουμε φτιάχνωντας μία απλή σκηνή.
Αρχικά επιλέγουμε το bank και τη σκηνή που θέλουμε να προγραμαμτίσουμε (ανάλογα με τον controller αυτό μπορεί να γίνεται στο τέλος της διαδικασίας). Στη συνέχεια επιλέγουμε κάποιο φωτιστικό. Πχ, θέλουμε να ανάψουμε κόκκινο τον 2ο προβολέα. Επιλέγουμε το φωτιστικό Νο απο αριστερά και σηκώνουμε το 1ο fader που αντιστοιχεί στον έλεγχο της ποσότητας του κόκκινου. Κατόπιν πατάμε κάποιο πλήκτρο REC (ανάλογα με τον τύπο της κονσόλας) και έχουμε την 1η σκηνή.
Στην 2η σκηνή θέλουμε όλοι οι προβολείες να ανάψουν πρασινο. Επιλέγουμε μία διαφορετική σκηνή (την 2η ας πούμε), επιλέγουμε από αριστερα τα φωτιστικά 1,2,3 και 4, κατόπιν σηκώνουμε το 2ο fader (που ελέγχει την ποσότητα του πράσινου χρώματο). Όλοι οι προβολείς τότε ανάβουν πράσινο και κάνουμε επίσης αποθήκευση.
Στην 3η σκηνή θέλουμε ο 1ος προβολέας να είναι πράσινο και ο 2ος κόκκινο. Επιλέγουμε την 3η κατα σειρά σκηνή, επιλέγουμε πρώτα το φωτιστικό 1. Σηκώνουμε το 2o fader (πράσινο). Προσοχή τώρα. Επιλέγουμε το 2ο φωτιστικό και αποεπιλεγουμε (σβήνουμε) το 1ο φωτιστικό. Ο προβολέας 1 είναι ακόμα πράσινος. Αν σηκώσουμε τώρα οποιοδήποτε fader θα δούμε ότι δεν επηρεάζεται ο 1ος προβολέας και παραμένει πράσινος. Σηκώνουμε τώρα το 1ο fader (κοκκινο) και ο 2οσ προβολέας γίνεται κόκκινος, οπότε και αποθηκεύουμε την σκηνή.
Όπως καταλαβαίνετε μπορούμε να επαναλάβουμε πολλές φορές τα παραπάνω βήματα, και να δημιουργήσουμε πολλές σκηνές. Και αυτό ουσιαστικά είναι και το ζητούμενο. Όσες περισσότερες σκηνές δημιουργήσουμε τόσο πιο μεγαλύτερη χρωματική ποικιλία και πολυπλοκότητα θα έχει το φωτιστικό show που θα δημιουργήσουμε.
Posted Mon 01 Nov 10 @ 5:26 pm
Τρόποι ενναλαγής σκηνών
Αφού λοιπόν δημιουργήσουμε όσες πιο πολλές σκηνές μπορούμε είμαστε έτοιμοι να τις βάλουμε σε μία τάξη, να τις ομαδοποιήσουμε και να τις βάλουμε να "τρέξουν" με κάποιο ρυθμό και τρόπο.
Εδώ έχουμε αρκετές επιλογές και ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε κονσόλας.
Γενικά, μπορούμε να βάλουμε ένα ή περισσότερα banks να τρέχουν τις σκηνές τους με κάποια ταχύτητα ενναλαγής που ορίζεται από ενα fader που συνήθως φέρει το όνομα Speed. To fader αυτό έχει την δυνατότητα να ορίζει τον χρόνο στον οποίον θα αλλάζει κάποια σκηνή, η αλλοιώς την διάρκειά της. Αν πχ ορίσετε σε 2sec, οι σκηνές που έχετε προγραμματίσει θα αλλάζουν κάθε 2 δευτερόλεπτα και όταν θα φτάσουν στην τελευταία, θα επιστρέψουν στην πρώτη. Αυτό ουσιαστικά δημιουργέι ένα chase (τρεχαντήρι), το οποίο και μπορούμε να το αποθηκεύσουμε στα αντίστοιχα κουμπία της κονσόλας (που συνήθως βρισκονται κάπου στο δεξιό μέρος).
Ένας άλλος τρόπος να τρέξουμε τις σκηνές είναι το Audio Trigger. Στο πίσω μέρος της κονσόλας βρίσκεται συνήθως μία RCA ή jack υποδοχή (Audio Input). Σε αυτή συνδέουμε μία από τις εξόδους του μίκτη μας (συνήθως το Booth ή το Rec όποιο έχει και volume). Με αυτό τον τρόπο και παίζωντας με το booth volume κάνουμε τις σκηνές να εναλλάσονται με τον ρυθμό της μουσικής, ή τουλάχιστον σχεδόν..
Υπάρχει επίσης και το Midi Triggering, δλδ κάποιες κονσόλες έχουν midi input, οπου μπορείς να συνδέσεις, πλήκτρα, foot pedal κλπ και να αλλάζεις τις σηνές ή τα chase, με χειροκίνητο τρόπο.
Αφού λοιπόν δημιουργήσουμε όσες πιο πολλές σκηνές μπορούμε είμαστε έτοιμοι να τις βάλουμε σε μία τάξη, να τις ομαδοποιήσουμε και να τις βάλουμε να "τρέξουν" με κάποιο ρυθμό και τρόπο.
Εδώ έχουμε αρκετές επιλογές και ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε κονσόλας.
Γενικά, μπορούμε να βάλουμε ένα ή περισσότερα banks να τρέχουν τις σκηνές τους με κάποια ταχύτητα ενναλαγής που ορίζεται από ενα fader που συνήθως φέρει το όνομα Speed. To fader αυτό έχει την δυνατότητα να ορίζει τον χρόνο στον οποίον θα αλλάζει κάποια σκηνή, η αλλοιώς την διάρκειά της. Αν πχ ορίσετε σε 2sec, οι σκηνές που έχετε προγραμματίσει θα αλλάζουν κάθε 2 δευτερόλεπτα και όταν θα φτάσουν στην τελευταία, θα επιστρέψουν στην πρώτη. Αυτό ουσιαστικά δημιουργέι ένα chase (τρεχαντήρι), το οποίο και μπορούμε να το αποθηκεύσουμε στα αντίστοιχα κουμπία της κονσόλας (που συνήθως βρισκονται κάπου στο δεξιό μέρος).
Ένας άλλος τρόπος να τρέξουμε τις σκηνές είναι το Audio Trigger. Στο πίσω μέρος της κονσόλας βρίσκεται συνήθως μία RCA ή jack υποδοχή (Audio Input). Σε αυτή συνδέουμε μία από τις εξόδους του μίκτη μας (συνήθως το Booth ή το Rec όποιο έχει και volume). Με αυτό τον τρόπο και παίζωντας με το booth volume κάνουμε τις σκηνές να εναλλάσονται με τον ρυθμό της μουσικής, ή τουλάχιστον σχεδόν..
Υπάρχει επίσης και το Midi Triggering, δλδ κάποιες κονσόλες έχουν midi input, οπου μπορείς να συνδέσεις, πλήκτρα, foot pedal κλπ και να αλλάζεις τις σηνές ή τα chase, με χειροκίνητο τρόπο.
Posted Mon 01 Nov 10 @ 5:41 pm
Προγραμματισμός με software.
Όπως έχουμε πεί ο έλεγχος των φωτιστικών DMX μπορεί να γίνει είτε μέσω μίας DMX κονσόλας είτε μέσω ενός DMX Software, έχωντας συνδέσει στον υπολογιστή ένα DMX USB Interface
To software έχει την ίδια σχεδόν δομή με μία κονσόλα (σκηνές, chases, τρόπους εναλλαγής), αλλά σαφέστατα υπερτερεί από μία κονσόλα στις δυνατότητες. Τα περισσότερα προγράμματα της αγοράς είναι αρκετά πολύπλοκα στη χρήση και κυρίως τα freeware.
Τα περισσότερα επίσης έχουν ενσωματωμένο ενα 3D Visual Plugin, όπου βλέπουμε σε ρεαλιστική απεικόνηση πώς συμπεριφέρονται τα φωτιστικά μας με τον προγραμματισμπό που έχουμε κάνει, χωρίς να είναι απαραίτητη η επι τόπου σύνδεση με αυτά. Μπορει δλδ κάποιος να τα προγραμματίζει στο σπίτι χωρίς να έχει συνδεδεμένα τα φωτιστικά και την επόμενη μέρα να συνδέσει το laptop στον χώρο εργασίας και να δεί τα ποτελέσματα.
Όπως έχουμε πεί ο έλεγχος των φωτιστικών DMX μπορεί να γίνει είτε μέσω μίας DMX κονσόλας είτε μέσω ενός DMX Software, έχωντας συνδέσει στον υπολογιστή ένα DMX USB Interface
To software έχει την ίδια σχεδόν δομή με μία κονσόλα (σκηνές, chases, τρόπους εναλλαγής), αλλά σαφέστατα υπερτερεί από μία κονσόλα στις δυνατότητες. Τα περισσότερα προγράμματα της αγοράς είναι αρκετά πολύπλοκα στη χρήση και κυρίως τα freeware.
Τα περισσότερα επίσης έχουν ενσωματωμένο ενα 3D Visual Plugin, όπου βλέπουμε σε ρεαλιστική απεικόνηση πώς συμπεριφέρονται τα φωτιστικά μας με τον προγραμματισμπό που έχουμε κάνει, χωρίς να είναι απαραίτητη η επι τόπου σύνδεση με αυτά. Μπορει δλδ κάποιος να τα προγραμματίζει στο σπίτι χωρίς να έχει συνδεδεμένα τα φωτιστικά και την επόμενη μέρα να συνδέσει το laptop στον χώρο εργασίας και να δεί τα ποτελέσματα.
Posted Mon 01 Nov 10 @ 5:54 pm
Όλα τα παραπάνω αφορούν γενικά τα συστήματα DMX. Υπάρχουν πολλές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τις κονσόλες, τα φωτιστικά, τον τρόπο προγραμματισμού κλπ. Αποτελούν όμως την βάση κατανόησης της λειτουργίας ενός τέτοιου συστήματος.
Στη συνέχεια θα αναφερθώ γενικά στον τρόπο στησήματος των φωτιστικών, και σε μερικές συμβουλές ( tips) που μπορούν να σας φανούν χρήσιμα.
Επιλογή και στήσιμο φωτιστικών.
Η σωστή επιλογή των φωτιστικών είναι το πρώτο συστατικό ενός καλοστημένου φωτιστικού συστήματος. Δεν είναι απαραίτητο ότι η ποσότητα των φωτιστικών θα επιφέρει και ανάλογο αποτέλεσμα. Συνήθως τα φωτιστικά χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες, τα σταθερά και τα κινούμενα.
Στα σταθερά συμπεριλαμβάνονται οι προβολείς αλλαγής χρωμάτων (PAR RGB), και τα φωτιστικά εφέ (αλλαγής σχεδίων). Στα κινούμενα συμπεριλαμβάνονται όλα τα φωτιστικά κινούμενης κεφαλής (ρομποτικά, spots, wash) καθώς και αυτά του κινούμενου καθρέπτου (scanners).
Ένα πλήρες και σωστό φωτιστικό σύστημα πρέπει να συμπεριλαμβάνει φωτιστικά και από τις 2 κατηγορίες. Η ποσότητα αυτών των φωτιστικών έχει να κάνει με το μέγεθος του χώρου που θέλουμε να καλύψουμε.
Τα κινούμενα φωτιστικά τοποθετούνται συνήθως στο υψηλότερο σημείο και ομαδοποιημένα μεταξύ τους τουλάχιστον σε 2άδες. Ποτέ μόνο του, σε ξεκάρφωτο σημείο. Ο πιό συχνά απαντούμενος αριθμός είναι 4, στη σειρά, η 2 και 2 αντικρυστά.
Τα σταθερά φωτιστικά μπορεί να έχουν προσανατολισμό την πίστα αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Αρκετά πρόσφατα έχει αναπτυχθεί ένα νέος τρόπος φωτισμού ο λεγόμενος Uplighting. Δλδ τοποθετούμε προβολείς αλλαγής χρωμάτων στο πάτωμα και κοντά σε τοίχους ή κουρτίνες, περιμετρικά του χώρου δημιουργώντας έτσι ένα πολύ ωραίο και διακριτικό συνάμα φωτισμό της αίθουσας χωρίς να "στραβώνει" τους επισκέπτες.
Σε γνικές γραμμές θα έλεγα ότι η πίστα δεν πρέπει να είναι πολύ φορτωμένη, και θα πρέπει να έχουμε φροντίσει αν ο εξοπλισμός μας το επιτρέπει να δώσουμε και λίγο decoration φωτισμό στην υπόλοιπη αίθουσα.
Στη συνέχεια θα αναφερθώ γενικά στον τρόπο στησήματος των φωτιστικών, και σε μερικές συμβουλές ( tips) που μπορούν να σας φανούν χρήσιμα.
Επιλογή και στήσιμο φωτιστικών.
Η σωστή επιλογή των φωτιστικών είναι το πρώτο συστατικό ενός καλοστημένου φωτιστικού συστήματος. Δεν είναι απαραίτητο ότι η ποσότητα των φωτιστικών θα επιφέρει και ανάλογο αποτέλεσμα. Συνήθως τα φωτιστικά χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες, τα σταθερά και τα κινούμενα.
Στα σταθερά συμπεριλαμβάνονται οι προβολείς αλλαγής χρωμάτων (PAR RGB), και τα φωτιστικά εφέ (αλλαγής σχεδίων). Στα κινούμενα συμπεριλαμβάνονται όλα τα φωτιστικά κινούμενης κεφαλής (ρομποτικά, spots, wash) καθώς και αυτά του κινούμενου καθρέπτου (scanners).
Ένα πλήρες και σωστό φωτιστικό σύστημα πρέπει να συμπεριλαμβάνει φωτιστικά και από τις 2 κατηγορίες. Η ποσότητα αυτών των φωτιστικών έχει να κάνει με το μέγεθος του χώρου που θέλουμε να καλύψουμε.
Τα κινούμενα φωτιστικά τοποθετούνται συνήθως στο υψηλότερο σημείο και ομαδοποιημένα μεταξύ τους τουλάχιστον σε 2άδες. Ποτέ μόνο του, σε ξεκάρφωτο σημείο. Ο πιό συχνά απαντούμενος αριθμός είναι 4, στη σειρά, η 2 και 2 αντικρυστά.
Τα σταθερά φωτιστικά μπορεί να έχουν προσανατολισμό την πίστα αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Αρκετά πρόσφατα έχει αναπτυχθεί ένα νέος τρόπος φωτισμού ο λεγόμενος Uplighting. Δλδ τοποθετούμε προβολείς αλλαγής χρωμάτων στο πάτωμα και κοντά σε τοίχους ή κουρτίνες, περιμετρικά του χώρου δημιουργώντας έτσι ένα πολύ ωραίο και διακριτικό συνάμα φωτισμό της αίθουσας χωρίς να "στραβώνει" τους επισκέπτες.
Σε γνικές γραμμές θα έλεγα ότι η πίστα δεν πρέπει να είναι πολύ φορτωμένη, και θα πρέπει να έχουμε φροντίσει αν ο εξοπλισμός μας το επιτρέπει να δώσουμε και λίγο decoration φωτισμό στην υπόλοιπη αίθουσα.
Posted Mon 01 Nov 10 @ 6:10 pm
Σύνδεση φωτιστικών που δεν υποστηρίζουν DMX
Η απάντηση στην ερώτηση.. "μπορώ να συνδέσω σε ένα DMX σύστημα ένα φωτιστικό που δεν είναι DMX?" ..είναι φυσικά ΝΑΙ.
Και θα έλεγα πως είναι και επιβεβλημένο ώστε να αποφύγουμε διακόπτες ρεύματος, και να έχουμε τον πλήρη έλεγχο όλων των φωτιστικών DMX και μή από την κονσόλα.
Μία λύση είναι η αγορά ενός DMX Dimmer Pack.
Σε αυτή τη συσκευή συνδέουμε με καλώδιο ρεύματος τα φωτιστικά και ουσιαστικά η συσκευή αντιστοιχίζει ΕΝΑ κανάλι DMX σε κάθε ένα από αυτά. Το κανάλι αυτό παίρνει μία διεύθυνση (που του ορίζουμε), και εκτελεί ουσιαστικά χρέη διακόπτη ΟΝ-OFF, δλδ από την κονσόλα θα μπορούμε μόνο να τροφοδοτούμε με ρεύμα το φωτιστικό σαν ένα dimmer. Καλό θα ήταν για προστασία και σωστή λειτουργία του φωτιστικού, σε όσες σκηνές συμπεριλάβουμε αυτά τα φωτιστικά να δίνουμε στο fader 100%, και όχι κάποια ενδιάμεση τιμή.
Επίσης να σημειώσουμε εδώ ότι με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε και τις ανεπιθύμητες "ηχητικές" παρεμβολές κάθε φορά που ανοιγοκλείνουμε τα φωτιστικά, και βέβαια στην περίπτωση που αναγκαστικά έχουμε κοινή παροχή συστήματος ήχου και εικόνας (κάτι βέβαια που δεν συνιστάται).
Η απάντηση στην ερώτηση.. "μπορώ να συνδέσω σε ένα DMX σύστημα ένα φωτιστικό που δεν είναι DMX?" ..είναι φυσικά ΝΑΙ.
Και θα έλεγα πως είναι και επιβεβλημένο ώστε να αποφύγουμε διακόπτες ρεύματος, και να έχουμε τον πλήρη έλεγχο όλων των φωτιστικών DMX και μή από την κονσόλα.
Μία λύση είναι η αγορά ενός DMX Dimmer Pack.
Σε αυτή τη συσκευή συνδέουμε με καλώδιο ρεύματος τα φωτιστικά και ουσιαστικά η συσκευή αντιστοιχίζει ΕΝΑ κανάλι DMX σε κάθε ένα από αυτά. Το κανάλι αυτό παίρνει μία διεύθυνση (που του ορίζουμε), και εκτελεί ουσιαστικά χρέη διακόπτη ΟΝ-OFF, δλδ από την κονσόλα θα μπορούμε μόνο να τροφοδοτούμε με ρεύμα το φωτιστικό σαν ένα dimmer. Καλό θα ήταν για προστασία και σωστή λειτουργία του φωτιστικού, σε όσες σκηνές συμπεριλάβουμε αυτά τα φωτιστικά να δίνουμε στο fader 100%, και όχι κάποια ενδιάμεση τιμή.
Επίσης να σημειώσουμε εδώ ότι με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε και τις ανεπιθύμητες "ηχητικές" παρεμβολές κάθε φορά που ανοιγοκλείνουμε τα φωτιστικά, και βέβαια στην περίπτωση που αναγκαστικά έχουμε κοινή παροχή συστήματος ήχου και εικόνας (κάτι βέβαια που δεν συνιστάται).
Posted Tue 02 Nov 10 @ 8:07 pm
Φωτιστικά LED
Τα τελευταία χρόνια έχουν επικρατήσει σε πολλές κατηγορίες φωτιστικών τα LEDs. Σε σχέση με αυτά που διαθέτουν λάμπες αλογόνου, υπερτερούν σε 2 βασικά σημεία.
Την κατανάλωση ρεύματος, και την διάρκεια ζωής.
Το πρώτο είναι θα έλεγα σημείο των καιρών, αλλά καθόλου αμελητέα παράμετρος,αφού η κατανάλωση των φωτιστικών με LEDs μπορεί να είναι ακόμα και 20 φορές χαμηλότερη από αυτή με αλογόνου. Φανταστείτε λοιπόν ένα χώρο που επι καθημερινής βάσης χρησιμοποιεί φωτιστικά για μερικές ώρες, την μείωση της κατανάλωσης ρεύματος που θα έχει. Για κινητές εγκαταστάσεις, (mobile djs) θα έλεγα ότι αυτό έχει και σχέση με την συνολική ισχύ που τραβάει το σύστημά σας. Για το ηχητικό σας σύστημα δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά. Μία κοινή όμως πρίζα των 10Α είναι ικανή να σηκώσει ένα πολύ μεγάλο σύστημα φωτιστικών με LEDs.
To δεύτερο είναι όμως το σημαντικότερο. Η διάρκεια ζωής των LEDs είναι ασύγκρητα μεγαλύτερη από αυτή των φωτιστικών με λάμπες αλογόνου. Ένα led μπορεί να έχει διάρκεια ζωής μέχρι και μερικές δεκάδες χιλιάδες ώρες !!!. Ενα τέτοιο φωτιστικό μπορεί να διαθέτει μερικές δεκάδες leds, άρα και κάποιο αν φτάσει στο όριο ζωής του το φωτιστικό εξακολουθεί να λειτουργεί σχεδόν στο 100% των δυνατοτήτων του.
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός οτι τα LEDs δεν αναπτύσουν μεγάλη θερμοκρασία άρα αποφεύγουμε το σύμπτωμα αρκετών φωτιστικών που "ξεκουράζονται" μετά από μεγάλη διάρκεια λειτουργίας (duty cycle). Το γεγονός επίσης ότι δεν υπερθερμαίνονται διευκολύνουν στην κατασκευή ελαφρύτερων φωτιστικών, αφού δεν είναι απαραίτητοι μεγάλοι ανεμιστήρες και βαριά τροφοδοτικά.
Τα Leds βρίσκονται πιά παντού. Στους προβολείς, στα φωτιστικά εφέ, στις κινούμενες κεφαλές, στα scanners, και ουσιαστικά έχουν παραμερίσει τα κοινά φωτιστικά. Τα δε leds τελευταίας τεχνολογίας έχουν και μεγαλύτερη απόδοση φωτεινότητας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν επικρατήσει σε πολλές κατηγορίες φωτιστικών τα LEDs. Σε σχέση με αυτά που διαθέτουν λάμπες αλογόνου, υπερτερούν σε 2 βασικά σημεία.
Την κατανάλωση ρεύματος, και την διάρκεια ζωής.
Το πρώτο είναι θα έλεγα σημείο των καιρών, αλλά καθόλου αμελητέα παράμετρος,αφού η κατανάλωση των φωτιστικών με LEDs μπορεί να είναι ακόμα και 20 φορές χαμηλότερη από αυτή με αλογόνου. Φανταστείτε λοιπόν ένα χώρο που επι καθημερινής βάσης χρησιμοποιεί φωτιστικά για μερικές ώρες, την μείωση της κατανάλωσης ρεύματος που θα έχει. Για κινητές εγκαταστάσεις, (mobile djs) θα έλεγα ότι αυτό έχει και σχέση με την συνολική ισχύ που τραβάει το σύστημά σας. Για το ηχητικό σας σύστημα δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά. Μία κοινή όμως πρίζα των 10Α είναι ικανή να σηκώσει ένα πολύ μεγάλο σύστημα φωτιστικών με LEDs.
To δεύτερο είναι όμως το σημαντικότερο. Η διάρκεια ζωής των LEDs είναι ασύγκρητα μεγαλύτερη από αυτή των φωτιστικών με λάμπες αλογόνου. Ένα led μπορεί να έχει διάρκεια ζωής μέχρι και μερικές δεκάδες χιλιάδες ώρες !!!. Ενα τέτοιο φωτιστικό μπορεί να διαθέτει μερικές δεκάδες leds, άρα και κάποιο αν φτάσει στο όριο ζωής του το φωτιστικό εξακολουθεί να λειτουργεί σχεδόν στο 100% των δυνατοτήτων του.
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός οτι τα LEDs δεν αναπτύσουν μεγάλη θερμοκρασία άρα αποφεύγουμε το σύμπτωμα αρκετών φωτιστικών που "ξεκουράζονται" μετά από μεγάλη διάρκεια λειτουργίας (duty cycle). Το γεγονός επίσης ότι δεν υπερθερμαίνονται διευκολύνουν στην κατασκευή ελαφρύτερων φωτιστικών, αφού δεν είναι απαραίτητοι μεγάλοι ανεμιστήρες και βαριά τροφοδοτικά.
Τα Leds βρίσκονται πιά παντού. Στους προβολείς, στα φωτιστικά εφέ, στις κινούμενες κεφαλές, στα scanners, και ουσιαστικά έχουν παραμερίσει τα κοινά φωτιστικά. Τα δε leds τελευταίας τεχνολογίας έχουν και μεγαλύτερη απόδοση φωτεινότητας.
Posted Tue 02 Nov 10 @ 8:30 pm
Hardware vs Software
Γιατί κάποιος να προτιμήσει να ελέγξει τα DMX φωτιστικά του με κονσόλα και γιατί όχι με κάποιο software ? Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Και οι 2 τρόποι έχουν καποια πλεονεκτήματα έναντι του άλλου.
Η προσωπική μου άποψη επειδή έχω ασχοληθεί και με τους 2 τρόπους είναι οτι το software υπερτερεί σε δυνατότητες, αλλά υστερεί σε θέματα εκμάθησης και εξοικίωσης. Θα έλεγα ότι για να πας σε έλεγχο μέσω software, πρέπει πρώτα να περάσεις από το hardware (κονσόλα).
Τα softwares που κυκλοφοφρούν στην αγορά σήμερα, πραγματικά σου εξασφαλίζουν ότι αυτό που θέλεις και αυτό που φαντάζεσαι είναι υλοποιήσιμο, σε αντίθεση με τις κονσόλες που περιορίζεσαι τόσο από τις δυνατότητες της κονσόλας που θα επιλέξεις να αγοράσεις (αριθμός καναλιών, σκηνών, banks κλπ), όσο και από τους προφανείς περιορισμούς που έχει ένα hardware μη αναβαθμίσιμο. Για να πάς σε advanced DMX programming και πολύπλοκα DMX συστήματα, θα πρέπει να δαπανήσεις πολλά για την αγορά ενός τέτοιυ controller, σε αντίθεση με τα softwares που δεν έχουν συνήθως περιρορισμούς δυνατοτήτων, και που αν έχουν με ένα upgrade (η update) μπορεις να το ξεπεράσεις.
Η εκμάθηση ενός DMX software είναι και το σημαντικότερο κριτήριο ενός χρήστη να διαλέξει ένα από αυτά. Πάνω κάτω όλα τα DMX softwares έχουν τις ίδιες λειτουργίες. Το φιλικό περιβάλλον όμως του ενός μπορεί να το καταστήσει πιό δημοφιλές από ένα άλλο. Ενας παράγοντας επιλογής επίσης είναι και το κόστος. Το δημοφιλέστερο DMX software αυτή τη στιγμή είναι το Freestyle γιατί πολύ απλά είναι ΔΩΡΕΑΝ !
Θα σας πρότεινα 2 softwares που έχω δουλέψει και γνωρίζω, είναι το LightFactorry της ENTTEC και το ShowExpress της CHAUVET. Το πρώτο σου δίνει επιλογή να ξεκινήσεις με ένα Starter Pack (DMX Interface + Limited Software) με περίπου 100 ευρώ, ενώ το δεύτερο σου δίνει δωρεάν το full software να ασχοληθείς κα να παίξεις (χωρίς live output μόνο visual) , και όταν πιστεύεις οτι σου κάνει αγοράζεις το DMX Interface που κοστίζει περίπου 400 ευρώ.
Το Freestyle που είναι δωρεάν, δεν είναι καθόλου user friendly (δύσκολο interface), αλλά όπως σας είπα το τζάμπα είναι ωραίο !!!
Ένα επίσης πλεονέκτημα όσον αφορά τα softwares έιναι οι έτοιμες βιβλιοθήκες σχεδόν όλων των DMX lights που κυκλοφορούν. Όταν δλδ στήνεις ένα σύστημα δεν χρειάζεται ούτε να ανατρέξεις στα εγχειρίδια των φωτιστικών για να δεις τις λειτουργίες των καναλιών ούτε και να σετάρεις κάτι. Ειναι έτοιμα προς χρήση. Απλά στο πλάνο ας πούμε που στήνεις με τα κανάλια κάνεις απλά drag n drop από την βιβλιοθήκη το φωτιστικό που διαθέτεις και είσαι έτοιμος για προγραμαμτισμό.
Οι δυνατότητες των softwares είναι πολλές για να αναφερθούν σε μερικά ποστς, θα αναφέρω όμως ακόμα μία που προσωπικά είναι ανεκτίμητης αξίας και βολεύει αφάνταστα αυτούς που διαθέτουν πολλά ίδια φωτιστικά. Προσωπικά έχω 8 ίδιους προβολείς PAR RGB. Έχεις λοιπόν την δυνατότητα, εκτός από το να τους ονομάσεις με προβ1 προβ2, κλπ, να τους ομαδοποιήσεις σε μονούς και ζυγούς, να φτιάξεις δικές σου υποκατηγορίες, πχ τους 4 πρώτους και τους 4 επόμενους, σαν αριστερούς και δεξιούς κλπ και μετά στον προγραμματισμό, να δίνεις εντολή πχ, αναψε κόκκινο τους μονούς, ή αναψε πράσινο τους αριστερούς κλπ. Πολυ βολικό επεναλαβάνω στον προγραμματισμό.
Tip.Για όσους επιλέξουν τον δρόμο του software τους περιμένει ακόμα μία εκπληξη. Η δυνατότητα προγραμματισμού shortcuts που αντιστοιχούν σε διάφορα chase, και ο έλεγχός τους από πληκτρολόγιο, midi συσκεύή,αλλα και οθόνη αφής ! Εδώ και 3 χρόνια τρέχω ένα Netbook με οθόνη αφής. Καμμιά 30αριά κουτάκια αντιστοιχούν σε προγράμματα που με το πάτημα της οθόνης ενεργοποιούνται ..lol
Γιατί κάποιος να προτιμήσει να ελέγξει τα DMX φωτιστικά του με κονσόλα και γιατί όχι με κάποιο software ? Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Και οι 2 τρόποι έχουν καποια πλεονεκτήματα έναντι του άλλου.
Η προσωπική μου άποψη επειδή έχω ασχοληθεί και με τους 2 τρόπους είναι οτι το software υπερτερεί σε δυνατότητες, αλλά υστερεί σε θέματα εκμάθησης και εξοικίωσης. Θα έλεγα ότι για να πας σε έλεγχο μέσω software, πρέπει πρώτα να περάσεις από το hardware (κονσόλα).
Τα softwares που κυκλοφοφρούν στην αγορά σήμερα, πραγματικά σου εξασφαλίζουν ότι αυτό που θέλεις και αυτό που φαντάζεσαι είναι υλοποιήσιμο, σε αντίθεση με τις κονσόλες που περιορίζεσαι τόσο από τις δυνατότητες της κονσόλας που θα επιλέξεις να αγοράσεις (αριθμός καναλιών, σκηνών, banks κλπ), όσο και από τους προφανείς περιορισμούς που έχει ένα hardware μη αναβαθμίσιμο. Για να πάς σε advanced DMX programming και πολύπλοκα DMX συστήματα, θα πρέπει να δαπανήσεις πολλά για την αγορά ενός τέτοιυ controller, σε αντίθεση με τα softwares που δεν έχουν συνήθως περιρορισμούς δυνατοτήτων, και που αν έχουν με ένα upgrade (η update) μπορεις να το ξεπεράσεις.
Η εκμάθηση ενός DMX software είναι και το σημαντικότερο κριτήριο ενός χρήστη να διαλέξει ένα από αυτά. Πάνω κάτω όλα τα DMX softwares έχουν τις ίδιες λειτουργίες. Το φιλικό περιβάλλον όμως του ενός μπορεί να το καταστήσει πιό δημοφιλές από ένα άλλο. Ενας παράγοντας επιλογής επίσης είναι και το κόστος. Το δημοφιλέστερο DMX software αυτή τη στιγμή είναι το Freestyle γιατί πολύ απλά είναι ΔΩΡΕΑΝ !
Θα σας πρότεινα 2 softwares που έχω δουλέψει και γνωρίζω, είναι το LightFactorry της ENTTEC και το ShowExpress της CHAUVET. Το πρώτο σου δίνει επιλογή να ξεκινήσεις με ένα Starter Pack (DMX Interface + Limited Software) με περίπου 100 ευρώ, ενώ το δεύτερο σου δίνει δωρεάν το full software να ασχοληθείς κα να παίξεις (χωρίς live output μόνο visual) , και όταν πιστεύεις οτι σου κάνει αγοράζεις το DMX Interface που κοστίζει περίπου 400 ευρώ.
Το Freestyle που είναι δωρεάν, δεν είναι καθόλου user friendly (δύσκολο interface), αλλά όπως σας είπα το τζάμπα είναι ωραίο !!!
Ένα επίσης πλεονέκτημα όσον αφορά τα softwares έιναι οι έτοιμες βιβλιοθήκες σχεδόν όλων των DMX lights που κυκλοφορούν. Όταν δλδ στήνεις ένα σύστημα δεν χρειάζεται ούτε να ανατρέξεις στα εγχειρίδια των φωτιστικών για να δεις τις λειτουργίες των καναλιών ούτε και να σετάρεις κάτι. Ειναι έτοιμα προς χρήση. Απλά στο πλάνο ας πούμε που στήνεις με τα κανάλια κάνεις απλά drag n drop από την βιβλιοθήκη το φωτιστικό που διαθέτεις και είσαι έτοιμος για προγραμαμτισμό.
Οι δυνατότητες των softwares είναι πολλές για να αναφερθούν σε μερικά ποστς, θα αναφέρω όμως ακόμα μία που προσωπικά είναι ανεκτίμητης αξίας και βολεύει αφάνταστα αυτούς που διαθέτουν πολλά ίδια φωτιστικά. Προσωπικά έχω 8 ίδιους προβολείς PAR RGB. Έχεις λοιπόν την δυνατότητα, εκτός από το να τους ονομάσεις με προβ1 προβ2, κλπ, να τους ομαδοποιήσεις σε μονούς και ζυγούς, να φτιάξεις δικές σου υποκατηγορίες, πχ τους 4 πρώτους και τους 4 επόμενους, σαν αριστερούς και δεξιούς κλπ και μετά στον προγραμματισμό, να δίνεις εντολή πχ, αναψε κόκκινο τους μονούς, ή αναψε πράσινο τους αριστερούς κλπ. Πολυ βολικό επεναλαβάνω στον προγραμματισμό.
Tip.Για όσους επιλέξουν τον δρόμο του software τους περιμένει ακόμα μία εκπληξη. Η δυνατότητα προγραμματισμού shortcuts που αντιστοιχούν σε διάφορα chase, και ο έλεγχός τους από πληκτρολόγιο, midi συσκεύή,αλλα και οθόνη αφής ! Εδώ και 3 χρόνια τρέχω ένα Netbook με οθόνη αφής. Καμμιά 30αριά κουτάκια αντιστοιχούν σε προγράμματα που με το πάτημα της οθόνης ενεργοποιούνται ..lol
Posted Wed 03 Nov 10 @ 5:24 pm
Μπορείτε να συμπληρώσετε με δικές σας παρατηρήσεις, σχόλια ,tips, εμπειρίες, ερωτήσεις κλπ. Ενημερώστε επίσης αν κάποιο από τα παραπάνω κομμάτια θα θέλατε να είναι εκτενέστερο.
Posted Wed 03 Nov 10 @ 6:08 pm
Μερικά Tips:
Αν έχετε είτε software controller είτε DMX controller που σας επιτρέπει να "μιξάρετε" δύο ή περισσότερα προγράμματα (δηλαδή να παίζουν ταυτόχρονα πάνω απο ένα πρόγραμμα) τότε ένα καλό tip για τον προγραμματισμό είναι το εξής:
Για φωτιστικά τύπου scanner, κεφαλές, κτλ δημιουργούμε χωριστά προγράμματα τα οποία ελέγχουν την κίνηση, το χρώμα και τα σχέδια. Με λίγα λόγια δημιουργούμε 1 πρόγραμμα που ελέγχει μόνο τις κινήσεις των φωτιστικών, ένα πρόγραμμα που ελέγχει μόνο τα χρώματα, και ένα που ελέγχει μόνο τα σχέδια. Όταν "συνθέσουμε" και τα τρία προγράμματα έχουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα!
Όμως γιατί το κάνουμε αυτό;
Γιατί αν φτιάξετε 10 προγράμματα για κίνηση, 10 προγράμματα για χρώμα και 10 προγράμματα για σχέδια θα έχετε προγραμματίσει συνολικά 30 προγράμματα, αλλά θα μπορείτε να "συνθέσετε" 10Χ10Χ10 = 1000 προγράμματα!!!
Ένα άλλο tip όσον αφορά κεφαλές και scanners:
Ο Μπάμπης πολύ σωστά ανέφερε οτι τα τοποθετούμε πάντα αν ζευγάρι. Στόχο είναι στον προγραμματισμό το ένα φως να είναι το "είδωλο" του άλλου σε καθρέφτη (συμμετρικές αντίθετες κινήσεις). Επειδή κάτι τέτοιο είναι λίγο "δύσκολο" να το πετύχουμε ακριβώς στον προγραμματισμό γιατί πρέπει να "υπολογίζουμε" την "αντίθετη" τιμή DMX για την κίνηση του ενός φωτιστικού σε σχέση με το άλλο, όλα τα μοντέρνα φωτιστικά διαθέτουν ειδική επιλογή στο menu τους που αντιστρέφουν το pan ή το tilt (ή και τα δύο) της κίνησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι ίδιες τιμές στην κίνηση να δημιουργούν το επιθυμητό αποτέλεσμα! Η ρύθμιση αυτή (invert pan & invert tilt) υπάρχει και σε όλα τα software controllers στην διάρκεια του σεταρίσματος των φωτιστικών. Σε hardware controllers μερικοί έχουν αυτή τη δυνατότητα και μερικοί όχι...
Κάτι ακόμα που μου το ρωτάνε συχνά όσον αφορά το DMX:
Όταν ένα φωτιστικό μπορεί να ελεγχθεί απο DMX τότε οποιαδήποτε κονσόλα DMX μπορεί να το ελέγξει. Δεν είναι απαραίτητο η κονσόλα DMX να είναι της ίδιας φίρμας ή για τον συγκεκριμένο τύπο φωτιστικών. Το μόνο "πρόβλημα" είναι η "ευκολία" στον προγραμματισμό. Έτσι για παράδειγμα μπορείτε με μία κονσόλα Martin να ελέγξετε φωτιστικά Coef αλλά μπορεί η κίνηση του φωτιστικού να μην είναι στο joystick αλλά να γίνεται με δύο faders ενώ το joystick να ελέγχει τα effects (IRIS,PRISM,κτλ) στο pan και το Focus στο tilt...
Εκτός απο το πρωτόκολλο DMX 512 υπάρχει εδώ και χρόνια και έχει καθιερωθεί πλέον και το DMX 1024. Η πρακτική τους διαφορά είναι το πλήθος των καναλιών που ελέγχει το κάθε πρωτόκολλο που για το 1024 είναι 1024 κανάλια.
Αν τα 1024 κανάλια φαντάζουν πλεονασμός τότε να αναφέρουμε οτι οι περισσότερες μοντέρνες κεφαλές χρησιμοποιούν 11 ή και 12 κανάλια για τον έλεγχο τους. Έτσι για 20 κεφαλές μόνο χρειαζόμαστε 240 κανάλια! Σε αυτό το νούμερο προσθέστε τώρα και όλα τα άλλα φωτιστικά που μπορεί να έχει ένα μεγάλο light show και πολύ γρήγορα θα φτάσουμε στα όρια του 1024...
Ένας τρόπος να γλυτώσουμε κανάλια που χρησιμοποιείτε συχνά σε συναυλίες και γενικά μεγάλους χώρους με πολλά φωτιστικά είναι να σετάρουμε 2 (ή και περισσότερα) ίδια φωτιστικά στην ίδια διεύθυνση DMX. Αυτά τα φωτιστικά θα εκτελούν ακριβώς τις ίδιες κινήσεις (δίδυμα). Έτσι λοιπόν στο Face μιας πίστας μπορούμε να έχουμε πχ 12 κεφαλές όπου ανα 3 θα είναι στην ίδια διεύθυνση και θα χρειαζόμαστε 4 διαφορετικές διευθύνσεις αντί για 12:
01----02----03----04----05----06----<>----07----08----09----10----11----12
Α------Β------Α------Β-----Α------Β----<>-----Γ------Δ------Γ------Δ------Γ------Δ
Στο παραπάνω παράδειγμα οι κεφαλές 1,3,5 είναι τρίδυμες (εκτελούν ακριβώς τις ίδιες κινήσεις) όπως και 2,4,6 οι 7,9,11 και οι 8,10,12
Αν θέλουμε να κάνουμε το σετάρισμα ακόμα πιο απλό και οικονομικό σε κανάλια τότε αντικαθιστούμε το Γ με το Β και το Δ με το Α (με αναστροφή του tilt όμως που αναφέραμε παραπάνω) και έτσι θα χρειαζόμαστε 2 διευθύνσεις συνολικά (22 κανάλια) για 12 κεφαλές με πολύ απλό προγραμματισμό και εντυπωσιακό αποτέλεσμα....
01----02----03----04----05----06----<>----07----08----09----10----11----12
Α------Β------Α------Β-----Α------Β----<>-----Β------Α------Β------Α------Β-----Α
Αν έχετε είτε software controller είτε DMX controller που σας επιτρέπει να "μιξάρετε" δύο ή περισσότερα προγράμματα (δηλαδή να παίζουν ταυτόχρονα πάνω απο ένα πρόγραμμα) τότε ένα καλό tip για τον προγραμματισμό είναι το εξής:
Για φωτιστικά τύπου scanner, κεφαλές, κτλ δημιουργούμε χωριστά προγράμματα τα οποία ελέγχουν την κίνηση, το χρώμα και τα σχέδια. Με λίγα λόγια δημιουργούμε 1 πρόγραμμα που ελέγχει μόνο τις κινήσεις των φωτιστικών, ένα πρόγραμμα που ελέγχει μόνο τα χρώματα, και ένα που ελέγχει μόνο τα σχέδια. Όταν "συνθέσουμε" και τα τρία προγράμματα έχουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα!
Όμως γιατί το κάνουμε αυτό;
Γιατί αν φτιάξετε 10 προγράμματα για κίνηση, 10 προγράμματα για χρώμα και 10 προγράμματα για σχέδια θα έχετε προγραμματίσει συνολικά 30 προγράμματα, αλλά θα μπορείτε να "συνθέσετε" 10Χ10Χ10 = 1000 προγράμματα!!!
Ένα άλλο tip όσον αφορά κεφαλές και scanners:
Ο Μπάμπης πολύ σωστά ανέφερε οτι τα τοποθετούμε πάντα αν ζευγάρι. Στόχο είναι στον προγραμματισμό το ένα φως να είναι το "είδωλο" του άλλου σε καθρέφτη (συμμετρικές αντίθετες κινήσεις). Επειδή κάτι τέτοιο είναι λίγο "δύσκολο" να το πετύχουμε ακριβώς στον προγραμματισμό γιατί πρέπει να "υπολογίζουμε" την "αντίθετη" τιμή DMX για την κίνηση του ενός φωτιστικού σε σχέση με το άλλο, όλα τα μοντέρνα φωτιστικά διαθέτουν ειδική επιλογή στο menu τους που αντιστρέφουν το pan ή το tilt (ή και τα δύο) της κίνησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι ίδιες τιμές στην κίνηση να δημιουργούν το επιθυμητό αποτέλεσμα! Η ρύθμιση αυτή (invert pan & invert tilt) υπάρχει και σε όλα τα software controllers στην διάρκεια του σεταρίσματος των φωτιστικών. Σε hardware controllers μερικοί έχουν αυτή τη δυνατότητα και μερικοί όχι...
Κάτι ακόμα που μου το ρωτάνε συχνά όσον αφορά το DMX:
Όταν ένα φωτιστικό μπορεί να ελεγχθεί απο DMX τότε οποιαδήποτε κονσόλα DMX μπορεί να το ελέγξει. Δεν είναι απαραίτητο η κονσόλα DMX να είναι της ίδιας φίρμας ή για τον συγκεκριμένο τύπο φωτιστικών. Το μόνο "πρόβλημα" είναι η "ευκολία" στον προγραμματισμό. Έτσι για παράδειγμα μπορείτε με μία κονσόλα Martin να ελέγξετε φωτιστικά Coef αλλά μπορεί η κίνηση του φωτιστικού να μην είναι στο joystick αλλά να γίνεται με δύο faders ενώ το joystick να ελέγχει τα effects (IRIS,PRISM,κτλ) στο pan και το Focus στο tilt...
Εκτός απο το πρωτόκολλο DMX 512 υπάρχει εδώ και χρόνια και έχει καθιερωθεί πλέον και το DMX 1024. Η πρακτική τους διαφορά είναι το πλήθος των καναλιών που ελέγχει το κάθε πρωτόκολλο που για το 1024 είναι 1024 κανάλια.
Αν τα 1024 κανάλια φαντάζουν πλεονασμός τότε να αναφέρουμε οτι οι περισσότερες μοντέρνες κεφαλές χρησιμοποιούν 11 ή και 12 κανάλια για τον έλεγχο τους. Έτσι για 20 κεφαλές μόνο χρειαζόμαστε 240 κανάλια! Σε αυτό το νούμερο προσθέστε τώρα και όλα τα άλλα φωτιστικά που μπορεί να έχει ένα μεγάλο light show και πολύ γρήγορα θα φτάσουμε στα όρια του 1024...
Ένας τρόπος να γλυτώσουμε κανάλια που χρησιμοποιείτε συχνά σε συναυλίες και γενικά μεγάλους χώρους με πολλά φωτιστικά είναι να σετάρουμε 2 (ή και περισσότερα) ίδια φωτιστικά στην ίδια διεύθυνση DMX. Αυτά τα φωτιστικά θα εκτελούν ακριβώς τις ίδιες κινήσεις (δίδυμα). Έτσι λοιπόν στο Face μιας πίστας μπορούμε να έχουμε πχ 12 κεφαλές όπου ανα 3 θα είναι στην ίδια διεύθυνση και θα χρειαζόμαστε 4 διαφορετικές διευθύνσεις αντί για 12:
01----02----03----04----05----06----<>----07----08----09----10----11----12
Α------Β------Α------Β-----Α------Β----<>-----Γ------Δ------Γ------Δ------Γ------Δ
Στο παραπάνω παράδειγμα οι κεφαλές 1,3,5 είναι τρίδυμες (εκτελούν ακριβώς τις ίδιες κινήσεις) όπως και 2,4,6 οι 7,9,11 και οι 8,10,12
Αν θέλουμε να κάνουμε το σετάρισμα ακόμα πιο απλό και οικονομικό σε κανάλια τότε αντικαθιστούμε το Γ με το Β και το Δ με το Α (με αναστροφή του tilt όμως που αναφέραμε παραπάνω) και έτσι θα χρειαζόμαστε 2 διευθύνσεις συνολικά (22 κανάλια) για 12 κεφαλές με πολύ απλό προγραμματισμό και εντυπωσιακό αποτέλεσμα....
01----02----03----04----05----06----<>----07----08----09----10----11----12
Α------Β------Α------Β-----Α------Β----<>-----Β------Α------Β------Α------Β-----Α
Posted Thu 04 Nov 10 @ 2:10 am
Symplirwnw kai epanaferw sto proskinio ena topic , pou mallon perase aparatirito, giati yparxoun kala nea !
SBDJ Freestyler S2L Plugin
http://www.virtualdj.com/addons/12272/SBDJ_FreeStyler_S2L.html
Prokeitai gia ena plugin tou VirtualDJ me to opoio ta cbg (ta beats, oi koukides stin kymatomorfi) pernoun sto Freestyler kai kanoun trigger tis skines.
Opws exoume anaferei sta proigoumena posts to trigger (i energopioisis) twn skinwn mporei na ginei eite mesw mouskiks (Sound to Light) eite me automato tropo rythmizwntas to speed. Edw mas dinetai i eukairia na enallasoume tis skines symfvna me to pragmatiko beat tou tragoudiou kai oxi auto pou ftanei mesw line-in i mesw twn ixeiwn. Akoma ki an to tragoudi pou paizei exei xamilo beat, me auto to plugin ta fwta synexizoun na trexoun me to rythmo tou komatiou (bpm).
To Freestyler einai dwreankai mporeite na to katevasete apo edw..
http://users.telenet.be/freestylerdmx/
Ekana merikes dokimes kai mporw na pw oti to latency me to ftwxo mou USB Interface einai peripou 1/8 beat dld ta fwta tha anavosvinoun sxedon se pragmatiko xrono. To Freestyler den to eixa ksanadoulepsei giati den to thewrw user friendly, alla me auto to plugin , to ksanaskeftomai.
Episis paratirisa oti toso to Freestyler oso kai to idio toplugin den epivarynoun katholou tin CPU, i opoia paramenei se poly xamila epipeda, opote mporeite aneta na to xrisimopoieisete live.
SBDJ Freestyler S2L Plugin
http://www.virtualdj.com/addons/12272/SBDJ_FreeStyler_S2L.html
Prokeitai gia ena plugin tou VirtualDJ me to opoio ta cbg (ta beats, oi koukides stin kymatomorfi) pernoun sto Freestyler kai kanoun trigger tis skines.
Opws exoume anaferei sta proigoumena posts to trigger (i energopioisis) twn skinwn mporei na ginei eite mesw mouskiks (Sound to Light) eite me automato tropo rythmizwntas to speed. Edw mas dinetai i eukairia na enallasoume tis skines symfvna me to pragmatiko beat tou tragoudiou kai oxi auto pou ftanei mesw line-in i mesw twn ixeiwn. Akoma ki an to tragoudi pou paizei exei xamilo beat, me auto to plugin ta fwta synexizoun na trexoun me to rythmo tou komatiou (bpm).
To Freestyler einai dwreankai mporeite na to katevasete apo edw..
http://users.telenet.be/freestylerdmx/
Ekana merikes dokimes kai mporw na pw oti to latency me to ftwxo mou USB Interface einai peripou 1/8 beat dld ta fwta tha anavosvinoun sxedon se pragmatiko xrono. To Freestyler den to eixa ksanadoulepsei giati den to thewrw user friendly, alla me auto to plugin , to ksanaskeftomai.
Episis paratirisa oti toso to Freestyler oso kai to idio toplugin den epivarynoun katholou tin CPU, i opoia paramenei se poly xamila epipeda, opote mporeite aneta na to xrisimopoieisete live.
Posted Sat 27 Nov 10 @ 1:37 pm
Mpampi prosopika to exo kseskonisei to topic , toulaxiston theoritika , kapoia pragmata ta eixa idi kanei stin praksi , kai malista kapoia stigmi tha kano ki alla stin praksi apo ayta pou anaferontai.
Poly kalo topic kai na ginei sticky isos?
[Djdad] Gianni exoume arketa sticky. To DMX allwste einai kati pou den aggizei tous perissoterous an kai tha eprepe. To exw prosthesei sta Xrisima Links, gia opoion to xreiastei na riksei mia matia i na symplirwsei kati. To topic paramenei anoixto vevaia.
Poly kalo topic kai na ginei sticky isos?
[Djdad] Gianni exoume arketa sticky. To DMX allwste einai kati pou den aggizei tous perissoterous an kai tha eprepe. To exw prosthesei sta Xrisima Links, gia opoion to xreiastei na riksei mia matia i na symplirwsei kati. To topic paramenei anoixto vevaia.
Posted Sun 28 Nov 10 @ 4:13 am
djdad poli kali doulia pou ep3a3es oli tin orologia tou DMX
Posted Mon 06 Dec 10 @ 5:47 pm